پرینت

پیروزى انقلاب شکوهمند اسلامى و حضور دین در عرصه ‏هاى مختلف جامعه، عطش درک معارف اسلامی را دو چندان ساخت. هر چند فهم عمیق این معارف خواست عمومى اقشار جامعه بود، ولى الگوهاى تجربه شده در غرب از یک سو و تقابل دین با اندیشه ‏هاى نو در بعضى موارد، نیاز به بازنگرى و ارائه‏ ى نو از معارف دینى برای جوانان را شدیدتر ساخت.

 

توسعه برنامه های پژوهشی وپاسخگویی به نیازهای اقناع نشده فرهنگی در حوزه اندیشه دینی باعث شد، موسسه فرهنگی خانه خرد با مجموعه ای از نیروهای کارآمد، تحت اشراف آیت الله هادوی تهرانی در سال 1373 فعالیت خود را آغاز نماید.

با ثبت انتشارات خانه خرد، پژوهش در حوزه دین و چاپ کتب دینی از مهمترین اقدامات این موسسه در طی سال های 1373 تا 1375 بود.

آشنایی این موسسه با فضای نو پای مجازی وب (اینترنت) که در آن سال ها تازه وارد ایران شده بود، نحوه نگرش بنیانگذاران این موسسه را دگرگون ساخت. بله، باید قبول می کردیم، الگوهای مطالعاتی و پژوهشیانسان تغییر خواهد کرد و نمی توان جلوی این تغییر را گرفت. باید قبول می کردیم، به تدریج روش های گذشته کنار خواهد رفت و الگوهای جدید جایگزین آنها خواهد شد. باید قبول می کردیم، یک روز گستره علم و حجم اطلاعات، مرز های جدیدی از ارتباط را به جهانیان نشان خواهد داد. شاید آن روز قلم و کاغذ بهترین وسیله برای تفهیم مفاهیم نباشدو همینطور هم شد و شاید تفکر، ابزار های جدیدی برای عرضه خود نیاز داشته باشد. انبوهی از این سوالات و نبود مرجع پاسخ گومعارف اسلامی در این فضا، باعث شد، بنیان گذار این موسسه اولین پاسخگوی جهان اسلام در فضای سایبر باشد.

 

عرضه اسلام به شیوه ای روز آمد در فضای سایبر به عنوان خط مشی جدید موسسه منجر به تغییر اساس نامه و تاسیس موسسه رواق حکمت در سال 1379 شد. کلیه فعالیت های موسسه خانه خرد به رواق حکمت منتقل و انتشارات خانه خرد به عنوان زیر مجموعه ای از معاونت پشتیبانی،مالی،اداری موسسه رواق حکمت مامور به انجام رسالت های قبلی در زمینه توسعه محتوای چاپی در کشور شد.


در گام نخست موسسه رواق حکمت با همکاری موسسه تبیان اقدام به پاسخگویی به سوالات دینی به صورت اینترنتی در سال 1382 نمود. در این پروژه موسسه تبیان به عنوان کارشناس فنی وب و موسسه رواق حکمت به عنوان کارشناسی دینی به مدت 2 سال به همکاری پرداختند.

خارج از مشکلات فنی پیشه رو در پاسخگویی به سوالات دینی در فضای سایبر، نیاز به روانشناسی ارتباط غیر رو در رو در این گونه پاسخگویی بیش از پیش جلوه می کرد. رفع این نیاز ضروری ملزم به رعایت گام های ذیل بود


1. شناخت مسئله: بی شک فهم مشکل اولین قدم براى حل آن است، با وجود زیر ساخت های موجود، ارتباط نوشته ای تنها راه برای بیان مسائل توسط کاربران است و این مهم، دقت کارشناسان در استنباط مسائل را می طلبد.

2. ارائه مناسب و متناسب پاسخ با سطح کاربر: یافتن پاسخ به معناى پاسخ دهى نیست، در پاسخ دهى باید به خصوصیات مخاطب از یک سو و ابزار مناسب ارائه پاسخ از سوى دیگر توجه کرد، مثلاً پاسخى که به یک جوان دبیرستانى داده مى‏شود با پاسخ به یک دانشجوى دکترى متفاوت است، از سوى دیگر پاسخگویى در دنیاى امروز منحصر در زبان و قلم نیست. امکانات گسترده صوتى و تصویرى و رایانه‏اى این زمینه را فراهم مى‏سازد که بتوان بهترین آنها را از حیث رساندن پیام مورد نظر انتخاب کرد.

3. یافتن پاسخ کامل و جامع: هر چند ارایه پاسخ متناسب با سطح کاربر بهترین راه جهت پاسخگویی است. ولی ماهیت جستجو و امکان دسترسی کلیه کاربران در سراسر جهان به اطلاعات موجود در فضای سایر، نیاز به تولید پاسخ ها در سطح کاربر و بالاترین سطح ممکن را دو چندان می سازد. پاسخی که مستند به منابع بوده و در آن مسائل با دلائل کامل و منطقی به صورت جامع تشریح شده باشند.

 

تامین نیاز های فوق با هزینه بالای آن به عنوان بهترین شیوه پاسخگویی در فضای وب انتخاب و موسسه رواق حکمت به تولید سوالات در دو سطح کاربر (پاسخی که برای کاربر ارسال می شود) و مرجع (پاسخی که در سایت قرار می گیرد) مامور شد. متاسفانه سیاست های موسسه تبیان همسو با سیاست های موسسه رواق حکمت (تولید پاسخ در دو سطح) نبوده و در نتیجه این همکاری در سال 1384 پایان یافت.

 

با قطع همکاری با موسسه تبیان، خود کفایی در تامین نیاز های فنی در فضای وب در دستور کار این موسسه قرار گرفت و نتیجه آن تاسیس پایگاه اسلام کوئیست در اسفند ماه 1384 بود. از این تاریخ موسسه رواق حکمت رسالت پاسخگویی دینی در فضای سایبر را از طریق پایگاه اسلام کوئیست در 16 زبان تا هم اکنون ادامه می دهد.

همچنین در راستای خدمات دهی بیشتر معارف اسلامی مدتیست، دائرة المعارف اسلام پدیا آغاز به کار کرده است که امیدواریم به جایگاه حقیقی خود که همانا دائرة المعارف مرجع اسلامی است، برسیم.